هزینه یابی بر مبنای فعالیت

هزینه یابی بر مبنای فعالیت تکنیکی برای تخصیص دقیق منابع مستقیم و غیرمستقیم یک سازمان بر مبنای میزان مصرف آنها در فعالیتهای صورت گرفته است

هدف از هزینه یابی پیدا کردن عدد و مبلغ چیزی است که باید محاسبه شود. فرایند هزینه یابی، دو محرک اصلی دارد. اولین معیار، مقدار منابع مصرفی در هر فعالیت است.

هزینه یابی بر مبنای فعالیت در شرکتهای خدماتی بیشتر از دیگر انواع کسب و کارهای موجود اهمیت دارد. دومین معیار، میزان اهمیت و شدت هر فعالیت در سازمان است.

در کارهایی مثل اختصاص بودجه به فعالیت‌های مشخص سازمان، اولویت بندی فعالیت‌ها اهمیت زیادی دارد. بنابراین باید مشخص شود که کدام فعالیت از همه مهم‌تر است و چقدر باید به آن هزینه اختصاص داد.​

تاریخچه هزینه یابی بر مبنای فعالیت

در پايان دهه ۱۹۶۰ و آغاز دهه ،۱۹۷۰ برخی نويسندگان حسابداری به رابطه بين فعاليت و هزينه اشاره نمودند. اما در دهه ۱۹۸۰ به دنبال بازتاب نارسايی سيستمهای رايج حسابداری در ارائه اطالعات دقيق هزينه، توجه محافل
دانشگاهی و حرفه ای به اين رابطه بيشتر جلب شد.

این توجه عمدتاً براساس پیدایش 3 سازه اصلی بود.

سازه اول : تغییر نوینی بود که در دنیا جهت معرفی تکنولوژی مدرن، مکانیزم های تولیدی جدید در کشورهای مختلف بویژه در ژاپن و … رخ داد.

سازه دوم: در دهه 1980 فلسفه فکری بسیاری از مدیران شرکت ها دستخوش تغییرات عمده کرد و علاوه بر سود آوری، رقابت در سطح جهانی، افزایش رضایت مشتریان، تأکید بر کنترل کیفیت محصولات و کاهش هزینه ها نیز جزو اهداف اصلی مدیران قرار گرفت.

سازه سوم: عده ای از نویسندگان حسابداری به تشریح فضای جدید تولید، نقشهای گوناگون تکنولوژی و دیدگاههای جدید مدیران پرداختند.

ادعا شد که سیستم های سنتی حسابداری صنعتی و مدیران نه تنها پاسخگوی احتیاجات مدیران نیست بلکه استفاده از اطلاعات حاصل از آنها سبب گمراهی و تصمیم گیری های نادرست مدیران می شود.

در پی آن سیستم جدید با عنوان «هزینه یابی بر مبنای فعالیت» به دنیای حسابداری معرفی شد و نیاز به اطلاعات عملیاتی در مورد هزینه ها، مقدمه ظهور سیستم دوبعدی ABC را فراهم کرد.

هدف هزینه یابی بر مبنای فعالیت

هدف اصلی ABC این است که برای مدیران این امکان را فراهم کند که تصمیمات بهتری در رابطه بـا مشتریان اتخاذ کنند

بعضی از محققین معتقد هستند که ABC روشی برای مقایسه سـودآوری مشـتریان مختلف است. اما در اصل ABC برای شرکت های تولیدی به جود آمده است. فعالیت ها مراحل تولیـد را توصیف میکنند و محرك های هزینه عوامل اصلی تولیـد را مشخص می کنند.

ایجـاد ارزش، چیزی فراتر از تولید محصول است، برای مثال ارتباط با مشتری از عوامل کلیدی ایجـاد ارزش اسـت .این امر می تواند منجر به توسعه مدل های متعدد تجزیه وتحلیل سودآوری مشتری شود.

مراحل هزینه یابی بر مبنای فعالیت در حسابداری مدیریت

روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت یک نظام ساختارمند و به‌روز است. در صورتی که مراحل آن را به درستی دنبال کنید، محاسبات شما دقیق و بی‌نقص خواهد بود.

نکته:

این فرایند در ایران و با در نظر گرفتن نوع کسب و کارهای موجود در بازار ایران باید انجام شود.

در طول فرآیند هزینه یابی بر مبنای فعالیت abc در حسابداری مدیریت، باید 6 مرحله زیر را انجام دهید:

۱- شناسایی موضوعات هزینه

موضوع هزینه، همان علامت سوال شما است که در پی پیدا کردن جواب آن هستید. نظام هزینه یابی بر مبنای فعالیت برای پیدا کردن هزینه انجام شده در هر فعالیت به وجود آمده است.

۲- شناسایی خروجی‌ها

پس از پیدا کردن موضوع هزینه در حسابداری صنعتی، باید یک خروجی مطلوب یا یک نتیجه مورد انتظار مشخص شود.

۳- شناسایی فعالیت‌ها

در مرحله سوم باید تمام فعالیت‌هایی که درون سیستم انجام می‌شود، لیست گردد. علاوه بر آن، هزینه هر فعالیت و اهمیت آن باید مشخص شود. پیدا کردن فعالیت‌ها برای رسیدن به خروجی مورد نظر، مهم است.

۴- تخصیص منابع و ایجاد مخازن هزینه

منابع تخصیص داده شده به هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم باید به مخازن هزینه اضافه شود.

۵- تخصیص هزینه فعالیت‌ها به خروجی‌ها

حال در این مرحله باید مشخص شود که هر فعالیت چه مقدار از منابع و مخازن هزینه استفاده کرده است. پس از آن، هزینه انباشته شده در مخازن به هر فعالیت متصل می‌شود.

۶- تحلیل و گزارش‌گیری بهای تمام شده کالای تولیدی

در آخرین مرحله، اطلاعات مربوط به بهای تمام شده حاصل از به کارگیری نظام هزینه یابی بر مبنای فعالیت abc و نتیجه گیری‌های مربوط به آن باید تجزیه و تحلیل شود.

برای شرکت در دوره ها و آشنایی بیشتر با مراحل و نحوه انجام کار این فرآیند با آموزشگاه حسابداری نو آوران در تماس باشید.